Διάλογος για την Ηλεία 09: Επενδύουμε στον Πολιτισμό

Αναδεικνύουμε το δίπολο Ολυμπία- Ήλιδα
Πρώτα από όλα η Ηλεία είναι για Έλληνες και ξένους η γενέτειρα γη του Ολυμπισμού. Κι αν παραδεχόμαστε το αυτονόητο, ότι δηλαδή Ολυμπιακό Πνεύμα ίσον Πολιτισμός, τότε πρέπει να εργαστούμε πάνω σε αυτό τον καμβά.
Πιστεύω ότι οφείλουμε να αναδείξουμε όλες τις πτυχές της Ολυμπίας, κι όχι μόνο το Μουσείο και τον Αρχαιολογικό Χώρο γενικά και αόριστα. Νομίζω ότι η Αυτοδιοίκηση, πρώτου ή και δεύτερου βαθμού, μπορεί και πρέπει να αναδείξει ένα- ένα τα αριστουργήματα του Ολυμπισμού που βρίσκονται στον

Αρχαιολογικό Χώρο, με συγκεκριμένη στρατηγική ανάδειξης, που θα περιλαμβάνει διαφημιστικές καταχωρήσεις, εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες, διαγωνισμούς κλπ.
Κατά τη γνώμη μου, λοιπόν, πρέπει να αναδειχθούν ξεχωριστά το Γυμνάσιο, η Παλαίστρα, το Ηρώο, το Εργαστήριο του Φειδία, τα Λουτρά κοντά στον ποταμό Κλαδέο, το Σπίτι των Φαιδρυντών, οι Ρωμαϊκοί Ξενώνες, το Λεωνιδαίο, το Βουλευτήριο, τα Ρωμαϊκά Λουτρά, η Στοά της Ηχούς, η Κρύπτη, το Στάδιο, ο Ιππόδρομος, το Νυμφαίο, ο Ναός της Ήρας, οι βωμοί του Διός και της Ήρας, το Πελόπιο κλπ. Άφησα τελευταίο το Ναό του Διός, που από μόνος του μπορεί να φέρνει στην περιοχή όσους τουρίστες φέρνει σήμερα ολόκληρη η Ολυμπία. Σημειώνω ότι το πρωτοπόρο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού έχει αναπαραστήσει εικονικά τόσο τους αγώνες στο Αρχαίο Στάδιο της Ολυμπίας όσο και το Ναό του Διός με το μεγάλο χρυσελεφάντινο άγαλμα. Μια προγραμματική συμφωνία του Δήμου από τη μια και του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού από την άλλη μπορεί να αλλάξει ουσιαστικά τον τρόπο παρουσίασης του θησαυρού της Ολυμπίας.
Σπεύδω να διευκρινίσω ότι συμφωνώ με όσους υποστηρίζουν ότι ο σημερινός Δήμος Αρχαίας Ολυμπίας με τα έσοδα που έχει δεν είναι δυνατόν να αναδεχθεί ολόκληρο το βάρος της προβολής της Αρχαίας Ολυμπίας, ιδιαίτερα μάλιστα στη νέα διάσταση που την θέτω εδώ. Γι αυτό νωρίτερα μίλησα για δραστηριοποίηση από τη μια μεριά της Κοινωνίας των Πολιτών αλλά, από την άλλη και για συνεργασία του δήμου με την Περιφέρεια και, όπου χρειάζεται, με την Αθήνα.

Ολυμπιακός Μαραθώνιος
Στο σημείο αυτό είναι πολύ σημαντικό να αναφέρω μια σκέψη που έγινε από ανθρώπους που αγαπούν την Ολυμπία και εργάζονται πάνω στα ιδανικά του Ολυμπισμού. Πιστεύω ότι η Περιφέρεια σε συνεργασία με μη κυβερνητικές οργανώσεις και πρωτοβουλίες όπως του Παναγιώτη Αχιλλεόπουλου πρέπει άμεσα να καθιερώσει τον ετήσιο Ολυμπιακό Μαραθώνιο Δρόμο, που θα ξεκινά από την Αρχαία Ήλιδα και μέσα από το μονοπάτι απείρου κάλλους που διέρχεται από την Οινόη, την Καυκανιά κλπ, θα καταλήγει στο χωριό Μάγειρας της Ολυμπίας. Με μια μικρή παράκαμψη, ο δρόμος αυτός είναι ακριβώς το μήκος του κλασικού Μαραθωνίου Δρόμου, δηλαδή 42 χιλιόμετρα και μερικά μέτρα. Μπορεί με τον Ολυμπιακό Μαραθώνιο, να ξεκινούν οι πολιτιστικές εκδηλώσεις κάθε καλοκαίρι, δηλαδή αυτός να γίνεται είτε κάθε Μάιο, είτε λίγο πριν- λίγο μετά την εποχή που ανάβουμε την Ολυμπιακή Φλόγα και τη στέλνουμε στην διοργανώτρια πόλη κάθε Ολυμπιάδας.
Παράλληλα είναι πολύ καλό να ταυτίσουμε τον Αθλητισμό με τον Πολιτισμό, θεσπίζοντας μια ετήσια «Ολυμπιάδα Μεσηλίκων» για μεγαλύτερους αθλητές, όπου η συμμετοχή και η ατομική άθληση παίζουν μεγαλύτερο ρόλο από τη νίκη. Αν την στήσουμε σωστά, η Ολυμπιάδα Μεσηλίκων θα φέρνει στην περιοχή μας τουρίστες από όλη την Ελλάδα για να λάβουν μέρος ή να παρακολουθήσουν τους Αγώνες.

Τα Μοναστήρια ως τόποι Πολιτισμού και Παράδοσης
Ομοίως, είναι ανάγκη να αναδείξουμε το πολιτιστικό εκτόπισμα όλων των μνημείων της Ηλείας, μέσα από ένα προγραμματισμό σε επίπεδο νομού. Εδώ απλώς θέλω να επισημάνω την πολιτιστική σημασία των μοναστηριών του τόπου μας. Τόσο από αρχιτεκτονικής πλευράς, όσο και από ιστορικής, μονές όπως της Φραγκαβίλλας, του Φραγκοπηδήματος, της Παναγίας Κρεμαστής, του Σεπετού, της Χρυσοπηγής στην περιοχή της Λαμπείας, αλλά και μικρότερες όπως η Αγία Ελεούσα στη Λυγιά του Βαρθολομιού, η Παναγιά της Σκαφιδιάς, η Παναγιά στο Πορετσό, η Παναγιά στη Ζούρτσα, η Παναγιά Καθολική στη Γαστούνη, το Μοναστήρι των Βλαχερνών στη Γλαρέντζα κλπ είναι πραγματικά διαμάντια πολιτισμού και παράδοσης.

Ο Πολιτισμός ανεβάζει το επίπεδο της ζωής μας
Το κεφάλαιο αυτό ολοκληρώνεται με ιδέες για καλύτερη προβολή της σχέσης που έχει η Ηλεία με τον Πολιτισμό. Κι αυτή η προβολή, πιστεύω ότι και την ποιότητα της ζωής μας βελτιώνει, και χρήματα μας αποφέρει.
Η Ηλεία ήδη έχει μερικές μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες (στην Κυλλήνη, στη Σκαφιδιά, στον Αμπελιώνα, άλλες που ετοιμάζονται στην Αγουλινίτσα και τη Μούτελη κλπ). Κάθε χρόνο μαζεύονται σε αυτές αρκετοί Έλληνες, αλλά και ξένοι τουρίστες. Προτείνω σε συνεννόηση του Δήμου με τις ιδιοκτησίες καθενός από αυτά τα ξενοδοχειακά συγκροτήματα να διοργανώνεται κάθε χρόνο σε καθένα από αυτά μια μεγάλη έκθεση ελληνικού βιβλίου κι άλλη μια ξενόγλωσσου βιβλίου. Έτσι και η έφεση των Ελλήνων στα γράμματα θα προβάλλεται, αλλά και οι βιβλιοπώλες του Πύργου, της Αμαλιάδας και των άλλων πόλεων της Ηλείας θα έχουν ένα συμπληρωματικό έσοδο.
Στα μέσα του 2006 ο τότε Νομάρχης κ. Δημητρουλόπουλος πρόβαλε το διεθνές Συνέδριο Ιστορίας που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας «Σωσίπολις». Καλή η πρωτοβουλία, αλλά χρειάζεται δυο ακόμα πράγματα: Πρώτον, τακτική επανάληψη του Συνεδρίου, ώστε να εμπεδωθεί ως θεσμός. Δεύτερον, πολύ καλύτερη προβολή του με ανοικτό πνεύμα, ώστε να συγκεντρώσει χορηγούς και άλλους υποστηρικτές κι έτσι κάθε χρόνο να μεγαλώνει το επιστημονικό και πολιτιστικό βεληνεκές του.
Πολιτισμός, όμως, δεν σημαίνει μόνο Αρχαιολογικά ευρήματα και ιστορία. Σημαίνει και ποιότητα καθημερινής ζωής. Περισσότεροι κινηματογράφοι και θέατρα πρέπει να είναι στην ημερήσια διάταξη.

Σημειώνω εδώ την πολύ καλή πρωτοβουλία για να ολοκληρωθεί το κινηματοθέατρο στο Σταφιδόκαμπο. Η πρωτοβουλία του Γιάννη Γαλανόπουλου έχει μαζέψει στο facebook περισσότερους από 1.300 οπαδούς.

Τα πολυσινεμά πρέπει να έλθουν και στην Ηλεία. Παράλληλα, δεν είναι δυνατόν να συνεχίζεται αυτό το απαράδεκτο φαινόμενο των θιάσων, που στήνονται πάνω σε ένα- δυο ονόματα και με νούμερα επιθεώρησης της δεκάρας γυρίζουν την περιφέρεια, για να «γελάσουν οι χωρικοί». Πρόκειται για βαριά και συνεχιζόμενη προσβολή των κατοίκων της ελληνικής υπαίθρου. Οι κάτοικοι της Ηλείας αξίζουν και χρειάζονται να παρακολουθούν θεατρικές παραστάσεις επιπέδου. 

Συγχρόνως πρέπει να ενθαρρυνθεί η ερασιτεχνική δημιουργία στην Τέχνη. Στα σπλάχνα του σημερινού Πύργου, της Αμαλιάδας, των Κρεστένων ή των Λεχαινών και της Ανδραβίδας ίσως υπάρχουν κρυφά και κρυμμένα ταλέντα ηθοποιών, τραγουδιστών, συγγραφέων. Παραστάσεις από σχολικούς θιάσους, παιδικό θέατρο, διαγωνισμοί μεταξύ συλλόγων της Ηλείας κι άλλα είναι η καλύτερη πρώτη ύλη για ανάδειξη των ταλέντων που κυκλοφορούν ανάμεσά μας. Μην ξεχνάμε ότι ο μακαρίτης ο Τάσος Γιαννόπουλος, ο γνωστός μεγάλος κωμικός που έφυγε από τη ζωή τόσο γρήγορα, διαφήμιζε την ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Γαστούνη, σχεδόν σε κάθε του ταινία. Η μεγάλη ποιήτρια Έφη Αιλιανού έγινε ευρύτερα γνωστή στη σύγχρονη τοπική κοινωνία, κυρίως χάρη στην επιμονή του γνωστού δικηγόρου και πνευματικού ανθρώπου Στάθη Δάγλαρη, ο οποίος με αξιοθαύμαστη επιμονή γράφει συστηματικά στον φιλόξενο τοπικό μας Τύπο. Μπορούμε, για παράδειγμα, να εντάξουμε με κάποιο τρόπο τους πρωταθλητές στην ερασιτεχνική δημιουργία Ηλείους, στο Φεστιβάλ Ολυμπίας; Δεν είναι αυτό ένα επαρκές κίνητρο για ολοένα και μεγαλύτερη βελτίωση της ερασιτεχνικής δημιουργίας; Ή να προβάλλουμε πέρα από τα ηλειακά όρια την έκθεση Αγιογραφίας και Ζωγραφικής που διοργανώνει τακτικά η Ιερά Μητρόπολη Ηλείας και Ωλένης;
Πολιτισμό πρέπει να σπείρουμε και στα media. Στο πρόσφατο παρελθόν έχουν γίνει πειραματικές εκπομπές μαθητών στην ΕΡΑ Πύργου. Ίσως είναι ευκαιρία κάποια ραδιόφωνα να θεσμοθετήσουν τέτοιες εκπομπές με κριτήρια που θα σκεφτούν, όπως οι επιδόσεις στα μαθήματα, η πρωτοτυπία των θεμάτων που θα παρουσιαστούν, η πληρότητα του ρεπορτάζ κλπ.
Πολιτισμός είναι και τα προϊόντα μας. Μπορούμε για παράδειγμα να αναδείξουμε πολιτιστικά την κορωνέικη ελιά, με ετήσιες εκδηλώσεις κάθε Οκτωβριο, λίγο πριν αρχίσει το μάζεμα της ελιάς, ή στις αρχές της χρονιάς, μόλις τελειώνει το μάζεμα; Να οργανώσουμε εκδηλώσεις για το θέρισμα και το αλώνισμα, όπως κάνουν οι γείτονές μας Μεσσήνιοι; Αξίζει να το ψάξουμε.
Ο πολιτιστικός τουρισμός μπορεί να αποφέρει σημαντικά οφέλη, πνευματικά και υλικά στους Ηλείους. Μπορεί να δημιουργήσει πολλές, αληθινά πολλές θέσεις εργασίας. Σκεφτείτε μόνο ότι σε κάθε μνημείο πολιτισμού ή πολιτιστική εκδήλωση, μια ή και περισσότερες εταιρίες που θα απασχολούν τα παιδιά μας που σπούδασαν υπολογιστές, μπορούν να κατασκευάζουν και να πωλούν DVD με περιεχόμενο σχετικό με το μνημείο ή την εκδήλωση. Κάθε τέτοιο DVD έχει κόστος παραγωγής όχι πάνω από 50 λεπτά. Αν πουλιέται 5 ευρώ, τιμή που είναι αντικειμενικά προσιτή στον καθένα, τότε πετυχαίνουμε και να διαφημίζουμε όλο και περισσότερο το πολιτιστικό απόθεμα της Ηλείας και να βγάζουμε χρήματα, μειώνοντας την ανεργία κι εξασφαλίζοντας για μας και τους συμπατριώτες μας καλύτερο επίπεδο ζωής. Τώρα είναι η ώρα. Ας μην καθυστερούμε άλλο.