Στην αγροτική Ηλεία σήμερα παραμένουν τα προβλήματα, που μας κληροδότησε η άφρων πολιτική του ΠΑΣΟΚ στον αγροτικό χώρο, με την αδιαφάνεια και την καλλιέργεια του κομματισμού και της λογικής των άκριτων και άκρατων επιδοτήσεων, ανεξάρτητα από την παραγωγή ανταγωνιστικού προϊόντος, τις οποίες επιδοτήσεις, βέβαια, πλήρωνε ως συνήθως ο Έλληνας φορολογούμενος, χωρίς προοπτικές ανάπτυξης του αγροτικού τομέα. Σε καμία άλλη χώρα της Ευρώπης δεν χάθηκαν τόσες ευκαιρίες για τους αγρότες, όσες χάθηκαν στην Ελλάδα της τελευταίας 30ετίας.
Ας αρχίσουμε από τη βιολογική καλλιέργεια. Αποτέλεσμα της ανυπαρξίας ενημέρωσης των Ελλήνων και ιδιαίτερα των Ηλείων αγροτών είναι η απροθυμία τους να προχωρήσουν σε βιολογικές καλλιέργειες, βιολογική κτηνοτροφία και κατ’ επέκταση σε
μεταποιητικές επιχειρήσεις βιολογικών προϊόντων. Την ίδια ώρα, σε πανελλαδικό επίπεδο οι αγρότες που προσχωρούν στη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία αυξάνονται συνεχώς τα τελευταία χρόνια.
Το πρώτο, λοιπόν μεγάλο πρόβλημα είναι η πλήρης έλλειψη ενημέρωσης των ανθρώπων της γης για τις νέες προκλήσεις και ευκαιρίες. Ας θυμηθούμε ειδικά εδώ, στην Ηλεία, ότι πριν από μισό ή κι από έναν αιώνα, υπήρχε στον Πύργο Ινστιτούτο Σταφίδας, που εξηγούσε και κατηύθυνε τους καλλιεργητές. Σήμερα, που έχει συντελεστεί αληθινή Επανάσταση στον αγροτικό τομέα, εμείς παραμένουμε με μια ελλιπή υπηρεσία της περιφέρειας, που με τη σημερινή μορφή και δομή της δεν μπορεί ούτε κατ’ ελάχιστον να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της. Το Ινστιτούτο Αμπέλου και Οπωροπηπευτικών στον Κόροιβο Αμαλιάδας παραμένει μακριά από τις σημερινές ανάγκες. Είναι ανάγκη να εκσυγχρονιστεί κι αυτός ο εκσυγχρονισμός πρέπει να μελετηθεί από μηδενική βάση.
Το δεύτερο πρόβλημα: Πρόκειται για την επιχείρηση προσαρμογής του αγροτικού μας πληθυσμού στα νέα δεδομένα της αυριανής Ευρώπης: Η λογική της επιδότησης και μάλιστα, για να το πω κομψά, της «κατά προσέγγιση επιδότησης» έχει τελειώσει οριστικά.
Τέλος, η αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, απαραίτητη για την ανταγωνιστική επιβίωση της ελληνικής και ειδικότερα της ηλειακής γεωργίας, είναι απολύτως απαραίτητη ώστε στη χάραξη της στρατηγικής μας να ενσωματωθούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής. Μόνο έτσι μπορούμε να αναπτύξουμε αποτελεσματικά την αγροτιά μας, να δημιουργήσουμε και να διαδώσουμε τα προϊόντα υψηλής ποιότητας που θα παράγουμε, με ονομασία προέλευσης, κι έτσι να ξαναδώσουμε ζωή στην ξεχασμένη αγροτική οικογένεια. Αυτά, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη του αγροτουρισμού θα αυξήσουν ουσιαστικά το επίπεδο ζωής όσων Ηλείων θελήσουν να παραμείνουν αγρότες.
Ειδικά για την Ηλεία, τα προβλήματα είναι γνωστά για να τα επαναλάβουμε εδώ. Μια μικρή αναφορά πρέπει να γίνει στη νοοτροπία της επιδότησης που έχει διαπεράσει και όσους υποστηρίζουν ότι ο ΓΟΕΒ πρέπει να χρηματοδοτείται άκριτα από την Πολιτεία. Πρόκειται για την ίδια, αδιέξοδη πολιτική που προτείνεται και στην Παιδεία, δηλαδή της μονοδιάστατης χρηματοδότησης, χωρίς παράλληλες δομικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις. Προσωπικά δεν θα είχα καμία αντίρρηση να αγωνιστώ μαζί τους, προκειμένου ο ΓΟΕΒ να χρηματοδοτηθεί από την Πολιτεία, αν παράλληλα όλοι όσοι επέλεξαν (και) τον αγροτικό χώρο για ανεύθυνη πίεση στην Κυβέρνηση, μας προτείνουν και μια απλή και κατανοητή λύση για τον τρόπο που θα σταματήσει η συνεχής αύξηση του χρέους στον ΓΟΕΒ. Αλλιώς μιλάμε για μια σοβιετικού τύπου κατάσταση, όπου ο ΓΟΕΒ θα συνεχίσει να παράγει ελλείμματα και η κάθε Κυβέρνηση, σαν καλός υπηρέτης, θα σπαταλά το χρήμα του Έλληνα φορολογούμενου για να καλύπτει αυτά τα χρέη.
Να μιλήσουμε για το ελαιοκομικό μητρώο; Όλοι οι αγρότες της Ηλείας γνωρίζουν ποιοι και πόσο ευθύνονται για την ανυπαρξία του. Να μιλήσουμε για κοινές πρωτοβουλίες Ηλείων προκειμένου να προωθήσουν την ελιά και το λάδι τους; Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Μεσσηνίας αποφάσισε και υλοποίησε από το 2005 μια ρεαλιστική στρατηγική επιθετικής πολιτικής για το ελαιόλαδο και τις ελιές της περιοχής. Εμείς, που επίσης καλλιεργούμε την κορωνέικη ελιά, την καλύτερη του κόσμου σύμφωνα με μελέτες κορυφαίων αμερικανικών Ινστιτούτων που ειδικεύονται στο θέμα, στέλνουμε στην Ιταλία το λάδι μας για να το επανεισάγουμε ως… ιταλικό και, φυσικά, να το χρυσοπληρώσουμε… Σημειώνω ότι ο Κώστας Καραμανλής, όταν ως Πρωθυπουργός της Ελλάδας επισκέφθηκε την Ιαπωνία κι αμέσως μετά την Κίνα στα τέλη του 2005, μοίρασε ιδιοχείρως στους Ιάπωνες και τους Κινέζους αξιωματούχους από ένα μπουκάλι με αγνό, παρθένο λάδι ελιάς, προκειμένου να υπογραμμίσει την πολιτική του βούληση να αναπτυχθεί εξαγωγική πολιτική για αυτό το μοναδικών πλεονεκτημάτων προϊόν του τόπου μας.
Η Ηλεία μπορεί και πρέπει να μείνει αγροτική περιοχή
Με δεδομένη την πετυχημένη αγροτική πολιτική της πρώτης τετραετίας της Νέας Διακυβέρνησης, το ζήτημα που πρέπει εμείς, οι Ηλείοι να αντιμετωπίσουμε, είναι να βρούμε ποια είναι τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα και να τα εκμεταλλευθούμε. Σε προσεχείς αναρτήσεις, στην αναφορά μου σε αγροτικά θέματα στα κεφάλαια του ηλειακού Κάμπου προχωρώ σε συγκεκριμένες προτάσεις. Εδώ εκ των πραγμάτων θα περιοριστώ σε γενικές αναφορές.
Επειδή πιστεύω ότι η ατμομηχανή της ηλειακής ανάπτυξης στο μέλλον είναι κυρίως ο τουρισμός, θεωρώ αυτονόητο ότι το αγροτικό προϊόν της Ηλείας πρέπει να συνδυαστεί με το τουριστικό. Η συμβολαιακή γεωργία παρέχει πολλά πλεονεκτήματα σε όσους την επιχειρήσουν, καθώς συνδυάζει ένα κατά κανόνα σταθερό εισόδημα με την τήρηση προδιαγραφών που κάνουν το προϊόν ανταγωνιστικό.
Εξίσου σημαντική είναι η επιχείρηση αναβίωσης των συνεταιρισμών σε ορθολογική βάση και μακριά από τον κομματισμό που τους κατέστρεψε κατά τη δεκαετία του ’80, κυρίως. Για να συμβεί αυτό, οι κάθε λογής εκπρόσωποι της ηλειακής κοινωνίας, στο Κοινοβούλιο ή στην Αυτοδιοίκηση, στις επιχειρήσεις ή στη διανόηση, πρέπει να υπερβούν όσα τους χωρίζουν και να αποφασίσουν κοινή δράση.
Παράλληλα, πρέπει οι ομάδες παραγωγών σε επιλεγμένα προϊόντα (ιδιαίτερα στα εσπεριδοειδή) να αποκτήσουν αυξημένο ρόλο, καθώς η συνεργασία, η συλλογική προσπάθεια και η αποτελεσματικότητα είναι ζητούμενα στη νέα πραγματικότητα του αγροτικού τομέα.
Συγχρόνως πρέπει να συνεχιστεί η πολιτική προσέλκυσης νέων ανθρώπων στη γεωργία. Για παράδειγμα, η πριμοδότηση της πρώτης εγκατάστασης για νέους αγρότες είναι ένα πολύ σημαντικό μέτρο. Αυτοί θα φέρουν το νέο πνεύμα στις καλλιέργειες, τη νέα αντίληψη στην αγροτιά, ώστε αυτή να ξαναγίνει ανταγωνιστική, βιώσιμη και να θρέφ68ει αυτούς και τις οικογένειές τους πλουσιοπάροχα. Στην Ηλεία, για να μην μηδενίζουμε τα πάντα, έχουν διοργανωθεί σεμινάρια για νέους αγρότες σε πρωτοποριακές καλλιέργειες, τη βιολογική γεωργία κλπ.
Τέλος, υπάρχουν κι ένα σωρό νέα πεδία, όπως για παράδειγμα αυτό των ενεργειακών καλλιεργειών. Γεωργοί και κάτοχοι εκτάσεων μπορούν να παράγουν… ενέργεια, που ποτέ δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει πρόβλημα ζήτησης, από τα ζωικά υποπροϊόντα και τα καθαρά απόβλητα.
Για να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους, προσωπικά πιστεύω ότι πρέπει να δημιουργηθούν Αγροτικές Ανώνυμες Εταιρείες σε κάθε κλάδο παραγωγής (ελιά, καρπούζι, οπωροκηπευτικά κλπ). Μόνον έτσι θα μπορέσει να υλοποιηθεί μια επιθετική πολιτική, η οποία με τη σειρά της απαιτεί επιχειρηματικότητα και νέες μεθόδους οργάνωσης και παραγωγής. Προτείνω, λοιπόν, στις Αγροτικές Ανώνυμες Εταιρείες, οι γεωργοί θα εισέρχονται ως εταίροι- μέτοχοι με τη γη, τα μηχανήματα και την εργασία τους σε ποσοστό που θα συμφωνείται κάθε φορά. Για τη συγκρότηση μιας τέτοιας ΑΕ θα απαιτούνται τουλάχιστον 500 στρέμματα. Μια τέτοια επιχείρηση θα παράγει, αλλά και θα διαθέτει μόνη της τα προϊόντα της, θα συμπιέζει πολύ χαμηλά το κόστος (οικονομίες κλίμακας). Θα παρακολουθεί τα δεδομένα στις αγορές του προϊόντος μέσα από το τμήμα marketing της εταιρίας, θα παράγει μόνο με τους αποδεκτούς επιστημονικούς τρόπους, χωρίς αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων κλπ. Τελικά, θα εγγυάται υψηλή και συνεχή κερδοφορία.
Αν ξεκινήσει από κάτω μια τέτοια πρωτοβουλία, ποιος βουλευτής Ηλείας δεν θα πιέσει την Κυβέρνηση για μικρότερη φορολογία σε τέτοιες επιχειρήσεις; Ποιος βουλευτής Ηλείας δεν θα εισηγηθεί χαμηλότοκα δάνεια; Ποιος βουλευτής Ηλείας δεν θα ζητήσει τη διάθεση ειδικευμένου προσωπικού ως συμβούλων σε τέτοιες οικονομικές μονάδες;
Ας αρχίσουμε από τη βιολογική καλλιέργεια. Αποτέλεσμα της ανυπαρξίας ενημέρωσης των Ελλήνων και ιδιαίτερα των Ηλείων αγροτών είναι η απροθυμία τους να προχωρήσουν σε βιολογικές καλλιέργειες, βιολογική κτηνοτροφία και κατ’ επέκταση σε
μεταποιητικές επιχειρήσεις βιολογικών προϊόντων. Την ίδια ώρα, σε πανελλαδικό επίπεδο οι αγρότες που προσχωρούν στη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία αυξάνονται συνεχώς τα τελευταία χρόνια.
Το πρώτο, λοιπόν μεγάλο πρόβλημα είναι η πλήρης έλλειψη ενημέρωσης των ανθρώπων της γης για τις νέες προκλήσεις και ευκαιρίες. Ας θυμηθούμε ειδικά εδώ, στην Ηλεία, ότι πριν από μισό ή κι από έναν αιώνα, υπήρχε στον Πύργο Ινστιτούτο Σταφίδας, που εξηγούσε και κατηύθυνε τους καλλιεργητές. Σήμερα, που έχει συντελεστεί αληθινή Επανάσταση στον αγροτικό τομέα, εμείς παραμένουμε με μια ελλιπή υπηρεσία της περιφέρειας, που με τη σημερινή μορφή και δομή της δεν μπορεί ούτε κατ’ ελάχιστον να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της. Το Ινστιτούτο Αμπέλου και Οπωροπηπευτικών στον Κόροιβο Αμαλιάδας παραμένει μακριά από τις σημερινές ανάγκες. Είναι ανάγκη να εκσυγχρονιστεί κι αυτός ο εκσυγχρονισμός πρέπει να μελετηθεί από μηδενική βάση.
Το δεύτερο πρόβλημα: Πρόκειται για την επιχείρηση προσαρμογής του αγροτικού μας πληθυσμού στα νέα δεδομένα της αυριανής Ευρώπης: Η λογική της επιδότησης και μάλιστα, για να το πω κομψά, της «κατά προσέγγιση επιδότησης» έχει τελειώσει οριστικά.
Τέλος, η αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, απαραίτητη για την ανταγωνιστική επιβίωση της ελληνικής και ειδικότερα της ηλειακής γεωργίας, είναι απολύτως απαραίτητη ώστε στη χάραξη της στρατηγικής μας να ενσωματωθούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής. Μόνο έτσι μπορούμε να αναπτύξουμε αποτελεσματικά την αγροτιά μας, να δημιουργήσουμε και να διαδώσουμε τα προϊόντα υψηλής ποιότητας που θα παράγουμε, με ονομασία προέλευσης, κι έτσι να ξαναδώσουμε ζωή στην ξεχασμένη αγροτική οικογένεια. Αυτά, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη του αγροτουρισμού θα αυξήσουν ουσιαστικά το επίπεδο ζωής όσων Ηλείων θελήσουν να παραμείνουν αγρότες.
Ειδικά για την Ηλεία, τα προβλήματα είναι γνωστά για να τα επαναλάβουμε εδώ. Μια μικρή αναφορά πρέπει να γίνει στη νοοτροπία της επιδότησης που έχει διαπεράσει και όσους υποστηρίζουν ότι ο ΓΟΕΒ πρέπει να χρηματοδοτείται άκριτα από την Πολιτεία. Πρόκειται για την ίδια, αδιέξοδη πολιτική που προτείνεται και στην Παιδεία, δηλαδή της μονοδιάστατης χρηματοδότησης, χωρίς παράλληλες δομικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις. Προσωπικά δεν θα είχα καμία αντίρρηση να αγωνιστώ μαζί τους, προκειμένου ο ΓΟΕΒ να χρηματοδοτηθεί από την Πολιτεία, αν παράλληλα όλοι όσοι επέλεξαν (και) τον αγροτικό χώρο για ανεύθυνη πίεση στην Κυβέρνηση, μας προτείνουν και μια απλή και κατανοητή λύση για τον τρόπο που θα σταματήσει η συνεχής αύξηση του χρέους στον ΓΟΕΒ. Αλλιώς μιλάμε για μια σοβιετικού τύπου κατάσταση, όπου ο ΓΟΕΒ θα συνεχίσει να παράγει ελλείμματα και η κάθε Κυβέρνηση, σαν καλός υπηρέτης, θα σπαταλά το χρήμα του Έλληνα φορολογούμενου για να καλύπτει αυτά τα χρέη.
Να μιλήσουμε για το ελαιοκομικό μητρώο; Όλοι οι αγρότες της Ηλείας γνωρίζουν ποιοι και πόσο ευθύνονται για την ανυπαρξία του. Να μιλήσουμε για κοινές πρωτοβουλίες Ηλείων προκειμένου να προωθήσουν την ελιά και το λάδι τους; Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Μεσσηνίας αποφάσισε και υλοποίησε από το 2005 μια ρεαλιστική στρατηγική επιθετικής πολιτικής για το ελαιόλαδο και τις ελιές της περιοχής. Εμείς, που επίσης καλλιεργούμε την κορωνέικη ελιά, την καλύτερη του κόσμου σύμφωνα με μελέτες κορυφαίων αμερικανικών Ινστιτούτων που ειδικεύονται στο θέμα, στέλνουμε στην Ιταλία το λάδι μας για να το επανεισάγουμε ως… ιταλικό και, φυσικά, να το χρυσοπληρώσουμε… Σημειώνω ότι ο Κώστας Καραμανλής, όταν ως Πρωθυπουργός της Ελλάδας επισκέφθηκε την Ιαπωνία κι αμέσως μετά την Κίνα στα τέλη του 2005, μοίρασε ιδιοχείρως στους Ιάπωνες και τους Κινέζους αξιωματούχους από ένα μπουκάλι με αγνό, παρθένο λάδι ελιάς, προκειμένου να υπογραμμίσει την πολιτική του βούληση να αναπτυχθεί εξαγωγική πολιτική για αυτό το μοναδικών πλεονεκτημάτων προϊόν του τόπου μας.
Η Ηλεία μπορεί και πρέπει να μείνει αγροτική περιοχή
Με δεδομένη την πετυχημένη αγροτική πολιτική της πρώτης τετραετίας της Νέας Διακυβέρνησης, το ζήτημα που πρέπει εμείς, οι Ηλείοι να αντιμετωπίσουμε, είναι να βρούμε ποια είναι τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα και να τα εκμεταλλευθούμε. Σε προσεχείς αναρτήσεις, στην αναφορά μου σε αγροτικά θέματα στα κεφάλαια του ηλειακού Κάμπου προχωρώ σε συγκεκριμένες προτάσεις. Εδώ εκ των πραγμάτων θα περιοριστώ σε γενικές αναφορές.
Επειδή πιστεύω ότι η ατμομηχανή της ηλειακής ανάπτυξης στο μέλλον είναι κυρίως ο τουρισμός, θεωρώ αυτονόητο ότι το αγροτικό προϊόν της Ηλείας πρέπει να συνδυαστεί με το τουριστικό. Η συμβολαιακή γεωργία παρέχει πολλά πλεονεκτήματα σε όσους την επιχειρήσουν, καθώς συνδυάζει ένα κατά κανόνα σταθερό εισόδημα με την τήρηση προδιαγραφών που κάνουν το προϊόν ανταγωνιστικό.
Εξίσου σημαντική είναι η επιχείρηση αναβίωσης των συνεταιρισμών σε ορθολογική βάση και μακριά από τον κομματισμό που τους κατέστρεψε κατά τη δεκαετία του ’80, κυρίως. Για να συμβεί αυτό, οι κάθε λογής εκπρόσωποι της ηλειακής κοινωνίας, στο Κοινοβούλιο ή στην Αυτοδιοίκηση, στις επιχειρήσεις ή στη διανόηση, πρέπει να υπερβούν όσα τους χωρίζουν και να αποφασίσουν κοινή δράση.
Παράλληλα, πρέπει οι ομάδες παραγωγών σε επιλεγμένα προϊόντα (ιδιαίτερα στα εσπεριδοειδή) να αποκτήσουν αυξημένο ρόλο, καθώς η συνεργασία, η συλλογική προσπάθεια και η αποτελεσματικότητα είναι ζητούμενα στη νέα πραγματικότητα του αγροτικού τομέα.
Συγχρόνως πρέπει να συνεχιστεί η πολιτική προσέλκυσης νέων ανθρώπων στη γεωργία. Για παράδειγμα, η πριμοδότηση της πρώτης εγκατάστασης για νέους αγρότες είναι ένα πολύ σημαντικό μέτρο. Αυτοί θα φέρουν το νέο πνεύμα στις καλλιέργειες, τη νέα αντίληψη στην αγροτιά, ώστε αυτή να ξαναγίνει ανταγωνιστική, βιώσιμη και να θρέφ68ει αυτούς και τις οικογένειές τους πλουσιοπάροχα. Στην Ηλεία, για να μην μηδενίζουμε τα πάντα, έχουν διοργανωθεί σεμινάρια για νέους αγρότες σε πρωτοποριακές καλλιέργειες, τη βιολογική γεωργία κλπ.
Τέλος, υπάρχουν κι ένα σωρό νέα πεδία, όπως για παράδειγμα αυτό των ενεργειακών καλλιεργειών. Γεωργοί και κάτοχοι εκτάσεων μπορούν να παράγουν… ενέργεια, που ποτέ δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει πρόβλημα ζήτησης, από τα ζωικά υποπροϊόντα και τα καθαρά απόβλητα.
Για να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους, προσωπικά πιστεύω ότι πρέπει να δημιουργηθούν Αγροτικές Ανώνυμες Εταιρείες σε κάθε κλάδο παραγωγής (ελιά, καρπούζι, οπωροκηπευτικά κλπ). Μόνον έτσι θα μπορέσει να υλοποιηθεί μια επιθετική πολιτική, η οποία με τη σειρά της απαιτεί επιχειρηματικότητα και νέες μεθόδους οργάνωσης και παραγωγής. Προτείνω, λοιπόν, στις Αγροτικές Ανώνυμες Εταιρείες, οι γεωργοί θα εισέρχονται ως εταίροι- μέτοχοι με τη γη, τα μηχανήματα και την εργασία τους σε ποσοστό που θα συμφωνείται κάθε φορά. Για τη συγκρότηση μιας τέτοιας ΑΕ θα απαιτούνται τουλάχιστον 500 στρέμματα. Μια τέτοια επιχείρηση θα παράγει, αλλά και θα διαθέτει μόνη της τα προϊόντα της, θα συμπιέζει πολύ χαμηλά το κόστος (οικονομίες κλίμακας). Θα παρακολουθεί τα δεδομένα στις αγορές του προϊόντος μέσα από το τμήμα marketing της εταιρίας, θα παράγει μόνο με τους αποδεκτούς επιστημονικούς τρόπους, χωρίς αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων κλπ. Τελικά, θα εγγυάται υψηλή και συνεχή κερδοφορία.
Αν ξεκινήσει από κάτω μια τέτοια πρωτοβουλία, ποιος βουλευτής Ηλείας δεν θα πιέσει την Κυβέρνηση για μικρότερη φορολογία σε τέτοιες επιχειρήσεις; Ποιος βουλευτής Ηλείας δεν θα εισηγηθεί χαμηλότοκα δάνεια; Ποιος βουλευτής Ηλείας δεν θα ζητήσει τη διάθεση ειδικευμένου προσωπικού ως συμβούλων σε τέτοιες οικονομικές μονάδες;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου