Πόσο "Κουκίδη" έχουμε μέσα μας;

Γράφει ο ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ Α. ΣΕΪΤΑΝΙΔΗΣ
Βρέθηκα το απόγευμα της Κυριακής, 31 Ιουλίου 2011, στη Γαστούνη σε μια σεμνή, αλλά πολύ συγκινητική τελετή. Καμία εκατοστή άνθρωποι όλοι κι όλοι, ο Δήμαρχος Αλέξης Καστρινός, η πρόεδρος των εν Αθήναις Γαστουναίων Γιώτα Σταθοπούλου, η γνωστή φιλόλογος κα Πασπαλιάρη, ο πρόεδρος των Ποντίων κ. Τσαλουχίδης κι άλλοι...
Γιατί μαζευτήκαμε όλοι εμείς το
απόγευμα της Κυριακής έξω από την Παναγία Καθολική της Γαστούνης; Για να τιμήσουμε τη μνήμη του Κωνσταντίνου Κουκίδη, για τον οποίο θα ήθελα να γράψω δυο λόγια. Οι γονείς του έφτασαν στον ελλαδικό χώρο από τον Πόντο, και στην αρχή αντιμετωπίστηκαν με την περιφρόνηση που αντιμετωπίζονταν οι "τουρκόσποροι". Χρειάστηκε να παρεμβληθεί μια μεγάλη οικογένεια του ηλειακού κάμπου, οι Σπηλιόπουλοι, που στην Αθήνα πήραν το επώνυμο "Σκουζέ" για να επιβιώσει ο μικρός Κωνσταντίνος. Σπούδασε λογιστής και έπιασε δουλειά σε μια μεγάλη εταιρία στην Αθήνα, ώσ που η είσοδος των γερμανικών στρατευμάτων στην Αθήνα διέκοψε τη δουλειά του και τον έντυσε στο χακί.
Κι έτσι, από ένα καπρίτσιο της Τύχης, ο Κωνσταντίνος Κουκίδης έγινε ήρωας. Όταν ανέβηκαν οι Γερμανοί στην Ακρόπολη για να κατεβάσουν την ελληνική σημαία και να βάλουν τη δική τους, τη σβάστικα, ο Κωνσταντίνος Κουκίδης ήταν στο απόσπασμα που προστάτευε την ελληνική σημαία. Του ζήτησαν να την κατεβάσει κι εκείνος αρνήθηκε. Ο "τουρκόσπορος", το παιδί που δεν έπρεπε να παίζει με τα παιδιά της "καλής κοινωνίας", είπε το δικό του ΟΧΙ στην εντολή των Γερμανών να κατεβάσει την ελληνική σημαία.
Τότε οι ναζί που είχαν ανέβει στο βράχο της Ακρόπολης, υπέστειλαν με στρατιωτικό τρόπο την ελληνική σημαία, την τύλιξαν και την παρέδωσαν στον Κωνσταντίνο Κουκίδη. Δυο δευτερόλεπτα πριν ανέβει στο κοντάρι η γερμανική σβάστικα, ο Κουκίδης έγινε Ήρωας. Τυλίστηκε με το Υπέρτατο Σάβανο, την ελληνική Σημαία κι έπεσε από το βράχο της Ακρόπολης.
Η ιστορία κι η ηρωική αυτοθυσία του Κουκίδη έσβησε, μέσα στον ορυμαγδό της κατοχής, και μετά του εμφυλίου και όλων των περιπετειών του Γένους των Ελλήνων. Κι από ένα άλλο καπρίτσιο της Τύχης, μια αόρατη αλυσίδα οδήγησ στη χθεσινή αναθηματική πλάκα προς τιμήν του στην πλατεία της Παναγίας Καθολικής. Στο νεκροταφείο λίγο πριν θαφτεί βρήκαν το στρατιωτικό του φυλλάδιο που έγραφε ως τόπο διαμονής του τη Γαστούνη. Η Μαρία Σπηλιοπούλου, σύζυγος Σκουζέ, διαφύλαξε τη μνήμη του παληκαριού κι έτσι έφτασε ως τη φιλόλογο κα Πασπαλιάρη, στενή φίλη της Σπηλιοπούλου. Κι από μια σύμπτωση (!) ο πρώην Δήμαρχος της Γαστούνης Κώστας Λούρμπας έγραψε ένα άρθρο για τον Κουκίδη, το διάβασε η Γιώτα Σταθοπούλου κι έσπευσε να το συζητήσει με την επιστήθια φίλη της: Τη φιλόλογο κα Πασπαλιάρη.
Δείτε: Αν ένας από τους κρίκους της αλυσίδας δεν υπήρχε, ίσως η μνήμη του Ήρωα Κωνσταντίνου Κουκίδη να είχε ανεπίστρεπτα σβηστεί. Αν δεν είχε βρεθεί το φυλλάδιο που έγραφε Γαστούνη, αν δεν είχε συγκινηθεί η Μαρία Απηλιοπούλου, αν ίσως δεν είχε σκεφτεί να μιλήσει για τον Κουκίδη στη Μ. Πασπαλιάρη, κι αν πολλά χρόνια αργότερα η τελευταία δεν είχε αναπτύξει ισχυρούς δεσμούς φιλίας με τη Γιώτα Σταθοπούλου, αν ΜΟΝΟ ΕΝΑ από αυτά δεν είχε συμβεί, ίσως κανείς σήμερα να μην ήξερε ή να μην μιλούσε για τον Κωνσταντίνο Κουκίδη και την ηρωική, όσο και τραγική του πράξη.

Σωστά, λοιπόν, η φιλόλογος κυρία Πασπαλιάρη, μας θύμισε έναν εκπληκτικό διάλογο ενός ανώνυμου με τον μεγάλο των ελληνικών Γραμμάτων Ιωάννη Βλαχογιάννη: Ο ανώνυμος ρώτησε τον Βλαχογιάννη "πώς είναι δυνατόν να βρούμε τα ονόματα όσων πραγματοποίησαν την έξοδο του Μεσολογγίου και να τιμήσουμε τη μνήμη τους;" και ο Βλαχογιάννης απάντησε: "Δεν χρειάζεται. Τους ξέρει ο Θεός".

Ωραία. Αυτά είναι πια ιστορία, που αποτυπώνεται στην αναθηματική πλάκα την οποία αποκάλυψαν χθες ο Δήμαρχος Πηνειού Αλέξης Καστρινός, η πρόεδρος των εν Αθήναις Γαστουναίων Γιώτα Σταθοπούλου, ο χορηγός κ. Σταματελάτος και ο πρόεδρος των Ποντίων κ. Τσαλουχίδης, καθώς ο "τουρκόσπορος" είχε έλθει στη Γαστούνη από τον Πόντο.

Χρέος μας είναι να διαφυλαχθεί η ιστορία, αναμφίβολα. Πιστεύω όμως ότι είναι ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ χρέος μας να διδασκόμαστε από αυτήν. Χωρίς να μας διδάσκει, να μας καθορίζει, η ιστορία εκφυλίζεται σε μια παράθεση γεγονότων χωρίς συναισθηματική, ηθική ή άλλη αξία. Νεκρώνεται. Η ιστορία παραμένει ζωντανή μόνο στο βαθμό που καθορίζει τις σκέψεις και τις πράξεις μας.

Και έτσι, το ερώτημα τίθεται εκ των πραγμάτων: Πόσο "Κουκίδη" έχουμε μέσα μας; Σήμερα η χώρα μας, ο τόπος μας, η Ελλάδα, η Ηλεία δε μας ζητεί να τυλιχτούμε με τη γαλανόλευκη και να αυτοκτονήσουμε πέφτοντας από την Ακρόπολη στα βράχια του Ιερού Βράχου. Σήμερα η χώρα μας, ο τόπος μας, η Ελλάδα, η Ηλεία, μας ζητεί να κάνουμε πολύ λιγότερα πράγματα, ίσως χωρίς καν να σηκωθούμε από τον καναπέ μας. Μπορούμε να τα διαγνώσουμε; Μπορούμε να εντοπίσουμε τη ΔΙΚΗ ΜΑΣ συμβολή στο να προχωρήσει η Ιστορία; Μικρότερη ασφαλώς από του Κουκίδη, αλλά παράγοντας που θα μας εντάξει στη χορεία των Ελλήνων που έκαναν το χρέος τους, που (όπως είπε ο Βλαχογιάννης) "τους ξέρει ο Θεός".

Ο Κωνσταντίνος Κουκίδης ήταν Ήρωας. Κι έτσι τιμάται. Εμείς ήρωες δεν είμαστε. Τουλάχιστον ας αποδείξουμε ο καθένας ξεχωριστά, ότι τιμάμε τους προγόνους αλλά και τους επιγόνους του. Ας "διαβάσει" ο καθένας από εμάς το χρέος προς τον τόπο του, κι ας φερθεί ανάλογα.